Bélgica: ’Tot 30 procent minder aardappelen door extreme droogte’

Tien tot vijftien procent. Zo groot is de daling van de aardappelproductie die bij het West-Vlaamse Agristo verwacht wordt. Maar dan moet het wel snel regenen. ‘In het slechtste geval - dus als het niet snel regent - wordt er twintig tot zelfs dertig procent minder geproduceerd’, schat topman Filip Wallays.

Echt precieze uitspraken wil familiebedrijf Agristo, met een omzet van 350 miljoen euro één van de grootste exporteurs van diepvriesfrieten en andere diepgevroren specialiteiten, nog niet doen.

De consument zal wel tevreden moeten zijn met kortere frieten. Maar liever kortere frieten dan helemaal geen frieten.

Kortere frieten

Ook voor een inschatting van de financiële gevolgen voor de sector is het nog te vroeg. ‘Ook voor ons is deze situatie uitzonderlijk. Pas wanneer er gerooid wordt in september, weten we de feitelijke impact van de extreme droogte’, legt Wallays uit.

Het bedrijf met hoofdzetel in Harelbeke, dat 760 werknemers telt en ook vestigingen in Tilburg en Nazareth heeft, investeerde eerder dit jaar nog 200 miljoen euro in een splinternieuwe frietfabriek in Wielsbeke.

Zeker is nu alvast dat de aardappels kleiner geworden zijn, en dat ook de totale oogst in hoeveelheid gedaald is: ‘Naar alle waarschijnlijkheid zullen we iets minder friet exporteren’, aldus Wallays. Toch moeten we nog niet vrezen dat we met een friettekort gaan kampen, stelt Wallays gerust. ‘Maar de consument zal wel tevreden moeten zijn met kortere frieten. Maar liever kortere frieten dan helemaal geen frieten.’

Potato belt

Agristo verwerkt voornamelijk aardappelen uit Belgische bodem, maar werkt ook samen met boeren uit Noord-Frankrijk, Duitsland en Nederland. Die vier landen samen worden ook wel eens de ‘potato belt’ genoemd. Aangezien de extreme droogte momenteel in heel Europa lelijk huishoudt, rijst de vraag om meer aardappelen te importeren uit andere Europese landen minder snel. ‘Wij moeten zeer grote volumes aardappelen verwerken, en die vind je niet overal’, zegt de topman van Agristo, dat jaarlijks meer dan een half miljoen ton verwerkte aardappelen exporteert naar 120 landen. Die komen allemaal uit de regio: alle aardappelen die bij Agristo worden verwerkt, komen uit een straal van 120 kilometer rond zijn sites.

Landbouwers zijn het gewoon om met wisselvallig weer om te gaan, maar deze extreme droogte is zo verschrikkelijk uitzonderlijk.

Wisselvallig weer

Bij de Boerenbond wordt het verhaal van de aardappeloogst bevestigd, zeker nu er vooralsnog geen weersverandering - lees: regen - in zicht is. ‘Voor de telers is het niet langer vijf voor twaalf, maar twaalf uur’, zegt woordvoerder Luc Vanoirbeek. ‘Landbouwers zijn het gewoon om met wisselvallig weer om te gaan, maar deze extreme droogte is zo verschrikkelijk uitzonderlijk.’

De problemen gaan verder dan alleen de aardappelteelt, al lijkt die het ergst getroffen. Op de wijnbouw na- een sector die qua grootte verwaarloosbaar is in België – lijdt elk gewas dat nu nog in de grond zit onder de droogte. Vanoirbeek somt op: ‘aardappelen, groenten en fruitoogst, alles snakt naar regen.’ De fruitoogst, zoals de perenpluk, gebeurt bijvoorbeeld vroeger dan gepland, wat ervoor zorgt dat de vruchten veel kleiner uitvallen.

Ook Vanoirbeek vindt het te vroeg om een schatting te maken: ‘alles wat nu nog in de grond zit, wordt nog beïnvloed door het weer in augustus en dat moeten we nog afwachten.’