Países Bajos: WUR onderzoekt mogelijke besmettingsroute bruinrot via wortels van aardappelen

Aanleiding voor het onderzoek is de onduidelijkheid die er heerst over de mogelijke rol van peilgestuurde drainage in de verspreiding van bruinrot. In 2018 waren er bruinrotbesmettingen in Groningse aardappelen waarbij niet in alle gevallen een duidelijke oorzaak kon worden aangewezen. Al gauw kwam de vraag naar boven of een verhoogd waterpeil (vanwege de droogte) in de drainagebuizen de mogelijke oorzaak zou kunnen zijn.

Er is nog geen onderzoek gedaan naar drainage als verspreidingsroute, terwijl er steeds meer technieken komen om drainage actief te gebruiken bij de watervoorziening. Het belang van kennis over deze mogelijke besmettingsroute wordt des te belangrijker, omdat het gebruik van peilgestuurde drainage in diverse teelten toeneemt. Ook doen waterschappen en boeren proeven met het langer vasthouden van water in sloten om in tijden van droogte voldoende water tot de beschikking te hebben.

Bewuste actie van teler

Sinds 2005 geldt voor de teelt van pootaardappelen (NAK, ATR en TBM) in geheel Nederland een wettelijk verbod op het gebruik van oppervlaktewater. Ook wateraanvoer via peilgestuurde drainage valt onder dit verbod. De NVWA maakt op aandringen van de sector nu onderscheid tussen een bewuste actie tot het verhogen van een waterpeil vanuit de teler zelf en een actie vanuit de overheid (bijvoorbeeld het verhogen van het waterpeil ten behoeve van de scheepvaart).

De NVWA drong vorig jaar al aan bij de pootgoedsector om praktijkonderzoek te doen naar de mogelijke invloed van drainage. Een verzoek tot een onderzoek hiertoe is volgens voorzitter Peter Berghuis van de LTO-werkgroep Pootaardappelen bij de NVWA onder op de stapel beland, waardoor het onderzoek niet is uitgevoerd. „Daarom pakken we het nu zelf op.”

Lees ook: Peilgestuurde drainage blijft discussiepunt in preventie rond bruinrot

Het onderzoek omvat onder meer een literatuurstudie. Daarna wordt in potproeven gekeken naar wat er met een aardappelplant gebeurt als deze in met bruinrot vervuild water staat. „De vraag is dus of de planten ziek worden doordat ze dit water via hun wortels opnemen. Of gaat de besmetting misschien alleen over via het loof? Dat willen we graag weten.” Ook wordt met deze proef beoordeeld wat het zelfreinigend vermogen is van grond. „Gaat de bacterie mogelijk vanzelf dood?”

Als onderzoek aantoont dat wortels van de aardappelplant geen route zijn voor bruinrot kan er gekeken worden naar aanpassing van het beleid, vindt Berghuis. Hij wil echter nog niet op de zaken vooruitlopen. „Laten we eerst maar eens kijken wat dit onderzoek oplevert.”