Países Bajos: Lamb Weston verhoogt vasteprijscontract tot ruim 40%

In de aflandperiode wordt voor Fontane € 170 per ton gecontracteerd. Markies zit in dezelfde periode op € 180 en voor Innovator komt de af-landcontractprijs uit op € 190 per ton. De prijs voor Fontane stijgt het meest in de aflandperiode met ruim 41,5%. Innovator plust ruim 33% in de aflandperiode vergeleken met oogst 2022.

In week 17 wordt voor Fontane, met de bewaarvergoeding van € 5, € 250,50 per ton (+38%) gecontracteerd. Voor week 26 wordt op € 270,75 (+25%) gecontracteerd, inclusief de premie voor mechanische koeling van € 14. Voor Innovator biedt Lamb Weston in week 17 en week 26 een basisprijs inclusief mechanische koelingspremie van respectievelijk € 270,50 (+32%) en € 290,75 (+22%) per ton.

“We willen vertrouwen uitstralen in de markt,” zegt Jan Willem Sepers, hoofd aardappelinkoop bij Lamb Weston. “De kostprijsstijging ligt ergens tussen 10% en 20%. Al zijn de energiekosten vergeleken met een jaar geleden op redelijk gelijk niveau. Een duurdere aardappel in de bewaring die krimpt is meer risico; daar hoort een eerlijk verdienmodel bij. Daarom is de bewaarvergoeding omhoog gebracht.”

35 opwaarts contracteren

Er is een grote behoefte aan aardappelen. Daarom heeft de verwerker gekozen om af te stappen van 40 millimeter opwaarts contracteren en hanteert voor oogst 2023 35 millimeter opwaarts voor alle fritesgeschikte rassen. Sepers: “Deze keuze is gemaakt, omdat we meer kleinere maten tot waarde kunnen brengen via eindproducten zoals wedges en andere soorten frites. Ook vanuit concurrentiepositie gezien maken wij deze keuze. En we komen hiermee de behoefte van de teler tegemoet, mede omdat de lengte van de aardappelen de afgelopen jaren soms tegenviel.”

Lamb Weston probeert de voorwaarden niet teveel aan te passen. Sepers: “We proberen maatwerk te leveren naar de teler, maar dan op een minder complexe manier. Dat is een uitdaging op zich, want maatwerk en niet complex zijn twee conflicterende zaken.”

Een heel duidelijk prijsplafond had de verwerker niet. Wel dat de contractprijsstijging forser moest zijn dat de kostenprijsstijging. “Toen we de contractprijzen maakten stond de graanprijs zelfs nog hoger dan nu, maar wij moeten ook op een gezonde manier de frites afzetkant bedienen”, zegt Sepers.

Teruglevering

Er wordt wel verlangd dat telers alle aardappelen bij de verwerker teruglevert. In de basis doen wij niet aan vrije pootgoedlevering, ook vanwege eenduidige afspraken, vult Sepers aan. Voor oogst 2023 heeft de verwerker voldoende pootgoed. “Het areaal zal wellicht wat uitbreiden. Maar we hebben vertrouwen dat we voldoende aardappelen tot onze beschikking hebben. Daarom managen we op de relatie met onze telers.”

Lamb Weston contracteert telers in het zogenoemde Hafpal-gebied (het gebied waarin fritesaardappelen worden geleverd tussen de Noordzee en de denkbeeldige grens van Hamburg-Frankfurt-Parijs-Le Havre) en mikt niet op één regio. Vertrouwen via duidelijke contracten hoort daar volgens Sepers bij. Uiteindelijk praten telers met elkaar of horen wat erbij is onderhandeld. De verwerker heeft daarom een uitgebreid voorwaardenpakket. Sepers: “Dat uitgebreide pakket is er omdat het vanzelfsprekend moet zijn dat een Lamb Weston-teler volgend jaar weer bij ons tekent, want hij hoort bij de familie.”

Nieuw bonussysteem extra hectares

Naast vertrouwen is voldoende aardappelen contracteren ook een doel. De verwerker biedt voor het eerst een groep telers met een groot aantal hectares in beheer een apart bonussysteem aan. Telers uit die groep, ruim een derde van de totale hoeveelheid die wordt ingekocht op vasteprijscontract, kan tot € 5 per ton ontvangen als meer wordt gecontracteerd.

Andere voorwaarden die worden gehanteerd in het vasteprijscontract zijn: maximaal 40 ton onberegend, 45 ton beregend. Dat is gelijk gebleven met vorig jaar. Toeslagen voor lengtes geldt voor alle rassen, de lengteprofielen wijken soms per ras af. De aardappelverwerker betaalt zijn telers gemiddeld binnen drie weken na tarreren uit en rekent geen weegkosten en aardappeltarra.

Meerjarencontracten biedt de aardappelverwerker net als de voorgaande jaren niet actief aan.