Polonia: Chore bulwy początkiem problemów

W ostatnich latach powierzchnia uprawy ziemniaka spadła, natomiast plony utrzymują się na średnim i niskim poziomie. Dlatego ze szczególną starannością należy chronić istniejące plantacje przed chorobami. Pierwotnym ich źródłem są porażone sadzeniaki lub zgniłe bulwy pozostawione przy kopcach. Głębokie ich zakopanie, jak również niszczenie samosiewów tej rośliny w uprawach następczych, w znacznym stopniu pomaga w ograniczaniu rozprzestrzeniania się chorób. Kolejny element to korzystanie z kwalifikowanych sadzeniaków, których status zdrowotny potwierdza oficjalny dokument fitosanitarny, tzw. paszport. Trzeba też zwrócić uwagę na sprzęt wykorzystywany przy zabiegach uprawowych, zwłaszcza jeśli jest wypożyczany, gdyż stanowi poważne źródło infekcji chorobowych.

CHOROBY BAKTERYJNE

Sprawcą bakteriozy pierścieniowej ziemniaka są bakterie Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus (Cms). Bakterie najczęściej są przenoszone wraz z zakażonymi sadzeniakami lub przez kontakt bulw porażonych ze zdrowymi. Bakterie CMS mogą być przenoszone także przez owady, np. mszyce, stonkę ziemniaczaną oraz wodę do nawadniania plantacji pozyskiwaną z rowu melioracyjnego.

W warunkach polowych symptomy choroby na porażonych roślinach pojawiają się rzadko. Letalna postać choroby może utrzymywać się przez wiele pokoleń. O jej obecności rolnik dowiaduje się dopiero wówczas, gdy chce sprzedać bulwy, do czego wymagane jest stosowne świadectwo sanitarne. Niezbędna do jego wystawienia analiza laboratoryjna wykazuje, że pozornie zdrowe rośliny są zakażone bakterią Cms.

Objawy chorobowe uwidaczniają się w sezonie wegetacyjnym późno i dopiero przy wysokiej koncentracji komórek Cms. Oznaką choroby jest brak turgoru nawet po wystąpieniu opadów deszczu. Przy silnym porażeniu obserwuje się (przeważnie z jednej strony łodygi) zwijanie liści ku górze i ich więdnięcie. Liście zmieniają barwę na brunatną. Na przekroju bulw widoczne są przebarwienia w kształcie pierścieni: początkowo kremowo-żółte, które później ciemnieją. W późniejszych stadiach rozwoju choroby wiązki przewodzące i ich okolice stają się miękkie, a po ściśnięciu bulwy z wnętrza wydostaje się serowata masa - śluz bakteryjny ze zmacerowanymi tkankami.