Paises Bajos: Aardappeltelers anticiperen op lagere gebruiksnormen

De aardappelen zijn begin mei geplant in een niet-kerend systeem en hebben nog een flinke bui regen gehad.

V anwege korstvorming duurde het even voordat de jonge plantjes boven stonden. Maar daarna heeft het gewas zich goed kunnen ontwikkelen’, vertelt Merx.

De akkerbouwer in het Limburgse Bocholtz is als landbouwbestuurder betrokken bij het Bodemteam van LLTB. Vanuit die functie werkt hij mee aan een pilot voor optimalisatie van de bemesting in aardappelen. Projectleider Schriever van de LLTB begeleidt de demoproeven.

Volgens Merx is het uitgangspunt van de demo het starten van de teelt met een bescheiden stikstofgift en later bijmesten op basis van de gewasbehoefte. Daarvoor moeten bladsapanalyses en bodemmonsters een beeld geven van het stikstofniveau in de plant en de mineralisatie in de bodem.

Starten met te veel nitraat en kali is nadelig voor de plantbalans

GUIDO SCHRIEVER, PROJECTLEIDER LLTB

’We streven naar goede opbrengsten en een beperkte hoeveelheid reststikstof in de bodem. In een vergelijkbare demo hebben we vorig jaar in onberegende objecten niet hoeven bijmesten, bleek uit de analyses. Dat resulteerde voor Innovator in een opbrengst van 55 ton en 47 kilo aan minerale stikstof in de bodem. Daarmee voldoen we ruimschoots aan de nitraatnorm. In België is de drempelwaarde 80 kilo minerale stikstof’, legt Merx uit.

In de demo met Innovator bestond dit voorjaar de startgift per hectare uit 20 kuub varkensdrijfmest, aangevuld met 200 liter Urean met nitrificatieremmer meegegeven in de voor. In Fontane zijn stroken aangelegd met 125 liter en 200 liter Urean. Omdat de hoeveelheid opneembaar calcium laag is, strooide Merx aanvullend nog 300 kilo van de meststof Physiomax.

Weerstand tegen stress

Naast bemestingsstrategieën test Merx biostimulanten voor een betere opname van mineralen en meer weerstand tegen abiotische stress. Een van de geteste producten is Vigor Seed. Dit is een biostimulant die invloed uitoefent op de hormoonhuishouding van de aardappelplant en zo de beworteling versterkt.

Merx: ’Vorig jaar heb ik Vigor Seed al gebruikt en vastgesteld dat er een positief effect is op de opbrengsten. Deze biostimulant lossen we op in Urean en geven we dus ook mee in de voor op 10 centimeter aan weerszijden van de poters. Het is dit jaar een standaardtoepassing, maar in de demo ligt een strook onbehandeld voor de waarnemingen.’

In zijn toelichting op de demoproef zegt Schriever dat het de uitdaging is om te anticiperen op lagere gebruiksnormen voor vooral stikstof. Het betekent volgens de LLTB-projectleider dat er een betere afstemming moet komen tussen de stikstof die de bodembiologie levert en hetgeen de mens aanvoert.

Systeemverandering

’We proberen te komen tot een systeemverandering in de teelt, waarbij de ondergrondse ontwikkeling van een gewas de basis is. In aardappelen is dat een sterk wortelstelsel in combinatie met een goede knolzetting’, aldus Schriever.

’In de bemesting verlagen of verlaten we de giften aan het begin, omdat blijkt dat te veel nitraat en kali aan het begin van de teelt de plantbalans negatief beïnvloedt’, vervolgt de projectleider. ’Als we bijvoorbeeld kali iets later geven, kan het gewas gemakkelijker calcium en andere sporenelementen opnemen. Dat stimuleert de weerbaarheid.’

Vaker abiotische stress

Het proces van een verbeterde weerbaarheid van gewassen wordt volgens Schriever versterkt door het toepassen van biostimulanten. Hij wijst erop dat de laatste jaren vaker sprake is van abiotische stress door droogte en hitte.

’In deze pilot werken we met producten die zorgen dat de aardappelplant minder stresshormonen aanmaakt. Verder proberen we de weerbaarheid te verhogen door het toedienen van silicium- en fulvinezuren. Dit doen we voor het eerst in aardappelen’, besluit Schriever.

Meerdere demo’s op Nederlandse aardappelpercelen

Op initiatief van LTO Nederland zijn in een landelijke pilot vier demopercelen aangelegd voor het optimaliseren van de bemesting in aardappelen. Naast het bedrijf van Bert Merx liggen de overige percelen verspreid over Nederland op andere grondsoorten. LNV en Brancheorganisatie Akkerbouw financieren deze demo’s. Op de percelen van Merx heeft ook de Vereniging voor de Aardappelverwerkende Industrie in Fontane een praktijkproef laten aanleggen. Hier ligt de focus op het bijmesten. Analyses gedurende de teelt moeten informatie geven over het effect van bemestingsstrategieën op het stikstofresidu in de bodem.