Polonia: Jaki sadzeniak, taki plon

Na wartość nasienną bulw wpływa przede wszystkim ich zdrowotność, czyli stopień porażenia chorobami, spośród których największe znaczenie mają choroby pochodzenia wirusowego. Znane powszechnie zjawisko degeneracji ziemniaków i złej jakości sadzeniaków w czasie kolejnych lat reprodukcji jest spowodowane głównie przez porażenie roślin wirusami, z których najgroźniejszymi są: wirus liściozwoju (PLRV) oraz wirus Y (PVY). W sprzyjających warunkach każdy z tych wirusów może w ciągu kilku lat reprodukcji spowodować (szczególnie u odmian mało odpornych) zniżkę plonu o 40-60 proc. Z tego względu należy mieć świadomość konieczności wymiany sadzeniaków z własnych rozmnożeń na sadzeniaki kwalifikowane przynajmniej raz na 3-5 lat. Przykładem mogą być producenci ziemniaka bardzo wczesnego, czy dla przemysłu przetwórczego, postrzegający uzasadnioną potrzebę zakupu i wymiany sadzeniaków kwalifikowanych co 1-2 lata.

W 2004 r., po wejściu Polski do Unii Europejskiej, zmianie uległy przepisy dotyczące produkcji nasiennej ziemniaka, w tym między innymi nazewnictwo stopni kwalifikacji sadzeniaków. Poprzednia nazwa wysokich stopni kwalifikacji sadzeniaków (Superelita - SE i Elita - E) odnosi się obecnie do materiału elitarnego (BI i BII), natomiast nazwy niższych stopni (Oryginał i Klasa A) zmieniono na materiał kwalifikowany (CA i CB). Rolnicy chcący uprawiać ziemniaki na plantacjach towarowych powinni zaopatrywać się właśnie w te niższe stopnie, czyli CA i CB sadzeniaków kwalifikowanych. Jak wykazały badania, zaopatrywanie się w materiał elitarny (BI i BII) z myślą o dłuższym rozmnażaniu bez wymiany jest nieuzasadnione, bowiem produkcja towarowa charakteryzuje się specyficznymi warunkami w poszczególnych latach, co z reguły w mniejszym lub większym stopniu prowa dzić może do znacznego porażenia roślin ziemniaka przez wirusy i degeneracji bulw nawet w okresie jednego roku reprodukcji. Dlatego optymalnym rozwiązaniem jest zakup co 3-5 lat kwalifikowanych sadzeniaków w niższych stopniach.