Polonia: Ziemniak odporny na zarazę ziemniaka?

Uzyskanie odpornych odmian ziemniaka za pomocą konwencjonalnych technik hodowlanych jest od lat w ścisłym kręgu zainteresowania naukowców z całego świata. Jest to jednak proces bardzo trudny gdyż Phytophthora infestans sprawca zarazy ziemniaka to bardzo złożony patogen i trudny w zwalczaniu przeciwnik. Szybko przełamuje odporność hodowlaną jak i tą którą patogen nabywa na dostępne substancje czynne stosowanych fungicydów.

Użycie w celu wyhodowania odmian przy użyciu zdecydowanie bardziej odpornych dzikich gatunków jako materiału hodowlanego jest często niemożliwe, gdyż nie wszystkie dzikie roślony z rodziny psiankowatych krzyżują się między sobą.

Dzięki zastosowaniu technik inżynierii genetycznej naukowcom z The Sainsbury Laboratory udało się wyizolować i scharakteryzować trzy geny odporności na zarazę pochodzące od dzikich krewnych ziemniaka (Rpi-vnt1 z Solanum venturii; Rpi-amr3 z Solanum americanum; Rpi-amr1e, również z S. americanum). Geny te zostały umieszczone w genomach linii doświadczalnych. Badania te mają posłużyć do opracowania linii hodowlanych podlegających komercjalizacji – czytamy w informacjach podanych na stronie GMObiektywnie Wojciecha Zalewskiego, od lat zajmującego się ściśle tematami związanymi z inżynierią genetyczną.

Jak czytamy dalej, naukowcy brytyjscy przetestowali w ciągu trzech lat 28 linii. Wszystkie wykazywały 100-proc. odporność polową na zarazę ziemniaka. Modyfikacji poddano odmianę Maris Piper, która jest najpopularniejszą odmianą uprawną w Wielkiej Brytanii. W ramach doświadczeń porównywano także plon linii GM z konwencjonalnymi odpowiednikami i stwierdzono, że są na takim samym poziome – a więc wprowadzenie do genomu zestawu kilku genów nie wpłynęło negatywnie na produktywność.

Na kolejne lata naukowcy planują kontynuować testy polowe wybranych 12 linii na szerszą skalę w National Institute of Agricultural Botany (NIAB) w Cambridge. W TSL natomiast planowane są testy 30 linii przeznaczonej dla przetwórstwa odmiany Hermes (z tym samym zestawem modyfikacji). W 2021 r. testy mają się zakończyć wyborem najlepszych pojedynczych linii, które po pewnym czasie mogłyby zostać wprowadzone na rynek już jako nowe odmiany komercyjne.

Niestety fakt, iż są to ziemniaki GMO, z racji obowiązujących przepisów, póki co nie będzie możliwe wprowadzenie ich do uprawy na terenie UE. Z drugiej strony ciekawe czy pozwolą na to przepisy stworzone po Brexicie.