Polonia: Jak kształtuje się rynek ziemniaka w Polsce i UE?

Mimo niekorzystnych warunków agrometeorologicznych w okresie wegetacji, średnie plony ziemniaków w UE wzrosły w porównaniu z rokiem poprzednim o 6,7% do 326 dt/ha, ale w odniesieniu do średniej z ostatnich pięciu lat ich poziom był niższy o 2,4% - informuje dr Wiesław Dzwonkowski, analityk IERiGŻ- PIB.

Zbiory ziemniaków w UE zwiększyły się w porównaniu z 2018 r. o ok. 9% i wyniosły 56,9 mln ton. W krajach Europy Zachodniej, mających decydujący wpływ na europejski rynek ziemniaków (Belgia,Francja, Holandia, Niemcy i Wielka Brytania), produkcja ziemniaków zwiększyła się o 5,2 mln ton (o 16,7%). W rezultacie ceny ziemniaków w Europie Zachodniej są znacząco niższe niż w poprzednim sezonie, a ich poziom jest zbliżony do średniej wieloletniej.

W Polsce powierzchnia uprawy ziemniaków, według szacunków IHAR-PIB i IERiGŻ-PIB, w 2019 r. wyniosła ok. 304 tys. ha i była większa niż w roku poprzednim o ok. 2%. Plony szacuje się na 225 dt/ha, wobec 251 dt/ha w roku poprzednim i 234 dt/ha średnio w latach 2011-2015. Zbiory wyniosły 6,84 mln ton i były o 0,64 mln ton mniejsze niż w 2018 r. i o 1,10 mln ton mniejsze od średnich w latach 2011-2015.

Z powodu spadku produkcji i niskiej podaży zadowalającej jakości, ceny ziemniaków w Polsce są rekordowo wysokie, a dalszy ich wzrost jest hamowany rosnącą podażą z importu. W okresie lipiec-październik 2019 r. ceny ziemniaków w obrocie targowiskowym były ponad 2-krotnie wyższe w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku i znacząco przekraczały 200 zł/dt. W okresie zimy i wczesną wiosną, z uwagi na bardzo ograniczoną podaż ziemniaków zadowalającej jakości, ich ceny mogą jeszcze nieznacznie wzrosnąć. Średni ich poziom w skali całego sezonu może wynieść ok. 220 zł/dt i będzie o ok. 63% wyższy niż w sezonie 2018/19, a w odniesieniu do poziomu ze średniej z ostatnich pięciu sezonów o ok. 142%. Natomiast średni poziom cen hurtowych w bieżącym sezonie może wynieść ok. 169 zł/dt, co w porównaniu z sezonem 2018/19 będzie oznaczać wzrost o ok. 40%, a w odniesieniu do średniej pięcioletniej o ok. 138%.

W sezonie 2019/20 obroty rynkowe ziemniakami mogą wynieść 4,08 mln ton i będą o 7,5% mniejsze  niż w poprzednim.

W sezonie 2018/19 kontynuowany był spadkowy trend spożycia ziemniaków, które zmalało o 3,2% do 92 kg w przeliczeniu na mieszkańca. Nastąpił ok. 5% spadek konsumpcji ziemniaków nieprzetworzonych, który tylko częściowo został zrekompensowany większym spożyciem przetworów ziemniaczanych. Przewiduje się, że w sezonie 2019/20 całkowita konsumpcja ziemniaków obniży się o ok. 4 kg (o ponad 4%) do 88 kg/mieszkańca, ale nadal będzie o ok. 50% większa niż w zdecydowanej większości krajów Unii Europejskiej - informuje Wiesław Dzwonkowski.